Aanbiedingsbrief

Aan de gemeenteraad,
Hierbij bieden we u de programmabegroting 2023 van de gemeente Venray aan. We geven u hierin op programmaniveau inzicht in de meerjarenbegroting 2024-2026.
Dit is de eerste begroting in deze collegeperiode. De speerpunten uit het collegeprogramma " Samen maken we Venray!" zijn verwerkt in de meerjarenbegroting 2023-2026. Naast de speerpunten uit het collegeprogramma is het MUIP 2023-2026 verwerkt in de meerjarenbegroting.
In deze aanbiedingsbrief lichten we er een aantal belangrijke zaken uit. Voor een overzicht op hoofdlijnen hebben we daarnaast de begroting grafisch weergegeven in een infographic. U vindt de infographic na de inleiding en op de website van de gemeente. Naast deze infographic vindt u een beknopt overzicht van de financiële wijzigingen per programma.
In deze begroting staan passages die ook in andere documenten zoals het collegeprogramma zijn opgenomen. Dit doen we bewust om deze begroting als apart boekwerk te kunnen lezen en we niet verwijzen naar andere documenten.

Actuele context

De begroting is opgesteld in en voor een periode met landelijke en internationale ontwikkelingen met veel impact die mogelijk zelfs ontwrichtend voor de samenleving kunnen zijn zoals we die nu kennen en waarbinnen het college moet manoeuvreren. Daarvoor is een koers gezet en dient deze begroting als richtinggevend en houvast in het besef dat het huidig tijdsgewricht vooral een beroep zal doen op de flexibiliteit en het aanpassingsvermogen van ieder en de gemeente in het bijzonder. Het college wil daarin voorop gaan en vertrouwt op de steun van de raad, de organisatie en de samenleving.

Belastingen
In 2022 is de inflatie hard gestegen tot 12% in augustus voor consumentenproducten. In het collegeprogramma is het uitgangspunt opgenomen dat we een inflatiecorrectie jaarlijks toepassen op onze belastingen tot maximaal het inflatiecijfer. In de begroting hebben we voor de OZB het inflatiecijfer aangehouden zoals in de kadernota 2023 opgenomen, 2,3%.
Voor afvalstoffen- en rioolheffing hanteren we kostendekkende tarieven. Die zijn respectievelijk met 7,8% en 3,7% gestegen.

De belastingdruk voor een gemiddeld huishouden stijgt hierdoor van € 816,10 in 2022 naar € 851,51 in 2023, dus met 4,3%.

Collegeprogramma 2022-2026.

Het collegeprogramma 'Samen maken we Venray!' is de uitwerking van het samenwerkingsakkoord dat vier partijen hebben gesloten en waaraan zeven partijen hebben meegeschreven. We hebben in het programma onze ambities als college verwoord. Naast het samen met onze inwoners en partners aan de slag gaan met grote opgaven zoals wonen, financiële onzekerheid, energie, klimaat, duurzaamheid en stikstof, wil het college ook samen met de gemeenteraad werken aan het herstel van vertrouwen in bestuur en politiek.

Wat willen we bereiken?

De algemene ambities uit het collegeprogramma luiden als volgt:

Programma Leven:

“Wij geloven in het uitgangspunt dat voorkomen beter is dan genezen, dus zetten wij vol in op preventie. Wij werken aan een inclusieve Venrayse samenleving waarin iedereen naar vermogen mee kan doen. Wij doen een beroep op onze inwoners, hun omgeving én onze partners zoals (zorg)aanbieders om eigen verantwoordelijkheden te nemen en de eigen krachten in te zetten. Belemmeringen die het meedoen in de weg staan nemen wij zoveel mogelijk weg. Wij bieden ondersteuning aan onze inwoners die dat echt nodig hebben.”

Programma Wonen:

“De behoefte aan woningen groeit en daarom zetten wij in op het bouwen van goede en voldoende woningen voor al onze inwoners. Daarnaast werken we de komende jaren aan het minimaal behouden en waar nodig en mogelijk verbeteren van de kwaliteit van onze leefomgeving. Wij zetten stappen vooruit om onze woon- en leefomgeving duurzamer, veiliger en gezonder te maken. Wij bouwen verder op de uitgangspunten die door de gemeenteraad zijn vastgesteld in de omgevingsprogramma’s Wonen, Landelijk Gebied en Venray Vergroent.”

Programma Werken:
“Wij blijven ons onverminderd inzetten voor een welvarend Venray. Aantrekkelijk om te wonen, werken, leren en recreëren. Hierbij hoort een gezonde en toekomstbestendige economie en een goede bereikbaarheid van Venray via weg, spoor, water en de digitale snelweg. Wij vinden het belangrijk dat sectoren en bedrijven in Venray duurzaam kunnen blijven innoveren en ontwikkelen.
Steeds meer ontwikkelingen op het gebied van economie, arbeidsmarkt, kennisinfrastructuur en mobiliteit zijn niet langer lokaal. Daarom is en blijft onze ambitie om ook in regionaal verband actief te zijn. We profileren Venray, juist via die sectoren die bijdragen aan de richting die we voor de toekomst van Venray willen bereiken. Verder is het onze ambitie om als Venray voor bedrijven herkenbaar en aantrekkelijk te blijven als vestigingsplaats, zeker voor de bestaande Venrayse bedrijven.”

Programma Besturen:
“In contact met onze inwoners, onze lokale en regionale partners gebruiken wij een open en transparante bestuursstijl. Samen komen we verder: inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties, medeoverheden. Zeker met het oog op alle ontwikkelingen die we hiervoor beschreven.
Waar nodig nemen wij, als tweede stedelijke kern in Noord-Limburg, het voortouw. Het verbeteren van de dienstverlening naar onze inwoners is een van de uitdagingen voor de komende jaren. Ook willen we de kwaliteit van onze ambtelijke organisatie behouden. Dit ook gezien de toenemende krapte op de arbeidsmarkt.”

Wat gaan we daarvoor doen?

In de vier begrotingsprogramma's is verder opgenomen wat we in deze nieuwe collegeperiode gaan doen om de bovenstaande ambities waar te maken. Een aantal belangrijke opgaven waar we de komende vier jaar mee aan de slag gaan zijn:

Programma Leven:

• Uitvoeringsprogramma Kadernota Sociaal Domein.
• Uitvoering Koers gezonde en veilige leefomgeving.
• Uitvoering geven aan de inclusieagenda “Venray voor iedereen".
• Uitvoeringsprogramma wonen en zorg.

Programma Wonen:

• Implementeren Omgevingswet 2020/2021
• Uitvoering van het Omgevingsprogramma Wonen.
• Opstellen van integraal beleid voor internationale werknemers.
• Verankeren van toezicht en handhaving in beleidsvorming.
• Invulling en uitvoering geven aan het Uitvoeringsprogramma Landelijk Gebied.
• Actualiseren van het procesplan Venray Vergroent.

Programma Werken:

• Voeren van regie op de centrumontwikkeling.
• Realiseren van fysieke aanpassingen van schoolomgevingen.

Programma Besturen:

• Opstellen van een kader voor inwonersparticipatie / zelfsturing.
• Afronden van de investeringsagenda 4e envelop.
• Duiden en inrichten van de Wet open overheid.

Wat mag het kosten?

Begrotingsresultaat

In de begroting zijn de speerpunten en bijbehorende activiteiten vanuit het college programma verwerkt. Het kan hierbij gaan om nieuwe activiteiten of om activiteiten waarvoor als gevolg van extra accenten extra middelen nodig zijn, naast hetgeen al begroot is.
Nieuw beleid moet nog worden opgesteld, waardoor nog geen reële kostenraming van uitvoeringskosten te maken is. Daarom is het niet mogelijk om alle speerpunten in deze begroting financieel te vertalen. In veel gevallen zijn wel de kosten van het opstellen van (nieuw) beleid geraamd, maar nog niet de onbekende kosten van de uitvoering.
De begroting 2023 tot en met 2025 is sluitend. In tegenstelling tot het jaar 2026, laat de meerjarenbegroting voor de jaren 2023 tot en met 2025 een overschot zien. Echter, gezien het bovenstaande gaan we er van uit dat deze ruimte nodig is voor de uitvoering van onze speerpunten. We gaan er van uit dat deze ruimte toereikend is en in elk geval houden we vast aan het uitgangspunt van een meerjarig sluitende begroting. Op dit moment is nog geen nieuwe informatie bekend over het ravijn jaar 2026.
Het begrotingsresultaat 2023 sluit met een positief saldo van € 480.000.

Weerstandsvermogen

De weerstandsratio is op orde en blijft ook na inzet voor de incidentele lasten ruim boven de minimumwaarde van 1,0.

Als college bieden wij u hiermee met enige realisme/optimisme deze meerjarenbegroting aan.

Het college van burgemeester en wethouders van gemeente Venray.