Inleiding
De financiële begroting geeft inzicht in de financiële ontwikkeling van het begrotingssaldo, het meerjarenperspectief en de financiële positie van onze gemeente.
De kadernota 2023 is, samen met de begroting 2023-2026, de basis voor de voorliggende financiële begroting 2023-2026. Daarnaast zijn tijdens het samenstellingsproces van deze begroting de budgetten tegen het licht gehouden en daar waar nodig hebben bijstellingen plaatsgevonden.
Ook heeft het gedetailleerde rekenwerk plaatsgevonden van de vele staten, zoals inzet personeel, reserves en voorzieningen, kapitaallasten en renteberekening. Deze berekeningen en de aanpassingen die daaruit voortvloeien, zijn verwerkt in de primaire begroting 2023.
Na verwerking van alle uitgangspunten en ontwikkelingen is de begroting voor 2023 structureel en reëel in evenwicht.
Financiële ontwikkeling inclusief toelichting
De financiële consequenties van raads- en collegevoorstellen, die na de vaststelling van de kadernota 2023 zijn genomen zijn in de begroting 2023-2026 verwerkt.
Begrotingsresultaat 2023 - 2026
In onderstaande tabel is de mutatie van het begrotingsresultaat ten opzichte van de vastgestelde begroting 2022, jaarschijf 2023 opgenomen.
Toelichting op hoofdlijnen
Kadernota 2023: Meerjarenperspectief inclusief MUIP.
In de raadsvergadering van 5 juli 2022 is de kadernota 2023 vastgesteld als richtinggevend kader voor de programmabegroting 2023-2026. De kadernota is volledig verwerkt in deze begroting. Het meerjarenperspectief is exclusief post onvoorzien van €131.000.
Op 28 juni 2022 is een raadsinformatiebrief (RIB) over de meicirculaire naar de raad verzonden. In deze RIB is een toelichting gegeven over de meicirculaire 2022 van het gemeentefonds.
Wijzigingen voor begroting 2023.
Recentralisatie Raayland en beheerplan Haven Wanssum zijn hieronder verantwoord op basis van de raadsvoorstellen.
Diverse aanpassingen budgetten en herberekeningen.
Bij elke begroting vinden diverse budgetaanpassingen en herberekeningen plaats met financiële gevolgen. De verschillende aanpassingen zijn ingedeeld naar gemeentefonds, autonome ontwikkelingen, indexeringen, kapitaallasten, wettelijke taak en nieuw beleid. Per onderdeel zijn de analyse op de afwijkingen toegelicht bij 2.2 baten en lasten 2023-2026.
Collegeprogramma 2022-2026.
Het nieuwe collegeprogramma is opgenomen in de begroting 2023.
Uitgangspunt bij het samenstellen van de begroting is om zo reëel mogelijk te begroten.
Bedragen x € 1.000 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
|---|---|---|---|---|
Kadernota 2023 Meerjarenperspectief incl MUIP | 170 | 3.047 | 4.040 | 258 |
Wijzigingen voor begroting 2023 | 147 | 74 | 80 | 97 |
Stand voor begroting | 317 | 3.122 | 4.120 | 356 |
Gemeentefonds meicirculaire | 4.236 | 5.452 | 8.181 | 5.161 |
Autonome ontwikkelingen begroting 2023 | 887 | -204 | -419 | -444 |
Indexering begroting 2023 | -3.132 | -4.215 | -5.299 | -6.166 |
Kapitaallasten begroting 2023 | -45 | -145 | -43 | -1 |
Wettelijke taak begroting 2023 | 469 | 1.325 | 1.475 | 1.188 |
Nieuw beleid begroting 2023 | -102 | -102 | -102 | -102 |
Totaal voorlopig begroting 2023 - 2026 | 2.720 | 5.522 | 7.999 | -6 |
Collegeprogramma | -2.240 | -2.643 | -2.778 | -2.188 |
Meerjarenbegroting 2023 - 2026 | 480 | 2.879 | 5.221 | -2.194 |
Structureel en reëel evenwicht
Om goed inzicht te krijgen in de financiële positie van de gemeente is het belangrijk om het begrotingssaldo te splitsen in het structurele saldo en het incidentele saldo. Dit is belangrijk omdat we geen structurele lasten uit incidentele baten willen bekostigen. Dit leidt uiteindelijk tot problemen. Incidentele lasten mogen daarentegen wel uit structurele baten bekostigd worden. De provincie heeft de taak gekregen om te toetsen of gemeenten zich hieraan houden. Het college onderschrijft dit uitgangspunt en wil de incidentele lasten maximaal dekken uit de reguliere begroting zonder de inzet van reserves, tenzij noodzakelijk. In de tabel is het begrotingsresultaat gesplitst in een incidenteel en een structureel saldo. Hieruit blijkt dat het saldo structureel en reëel in evenwicht is. Een nadere uitsplitsing van dit saldo is opgenomen in paragraaf 2.3 overzicht incidentele baten en lasten.